HPLC (High Performance Liquid Chromatography) kolon seçimi analiz sonucunun kalitesini ve süresini ciddi biçimde etkiler.
Özellikle C18 (ODS) ve C8 kolonları, ters faz (reverse phase) HPLC’nin en sık kullanılan iki kolon tipidir.
Aralarındaki farkı ve hangisini ne zaman tercih etmeniz gerektiğini detaylıca açıklayayım 👇
🔹 1. Temel Fark: Karbon Zinciri Uzunluğu
Kolon tipi |
Bağlı grup |
Karbon sayısı |
Hidrofobiklik (su iticilik) |
C18 |
Oktadesilsilan (–C18H37) |
18 |
Yüksek |
C8 |
Oktanilsilan (–C8H17) |
8 |
Orta |
👉 Yani C18 kolonu daha hidrofobik, C8 kolonu daha az hidrofobiktir.
🔹 2. Retansiyon (Tutmada) Farklar
-
C18 kolonu:
-
Analitler kolonda daha uzun süre kalır.
-
Hidrofobik (apolar) bileşikler için daha güçlü etkileşim olur.
-
Analiz süresi uzar, ancak ayrım (rezolüsyon) daha iyi olabilir.
-
C8 kolonu:
-
Tutunma daha zayıftır, bileşikler daha erken elüe olur.
-
Hidrofobik etkileşimler daha azdır.
-
Analiz süresi kısalır, ancak çok benzer bileşikleri ayırmak zorlaşabilir.
🔹 3. Hangi Durumda Hangisini Tercih Etmeli?
Durum |
Tercih edilen kolon |
Gerekçe |
Küçük, polar bileşikler (örneğin aminler, organik asitler) |
C18 |
Daha uzun zincir, polar bileşikleri daha iyi ayırır. |
Orta derecede apolar bileşikler (örneğin kısa zincirli alkoller, steroidler) |
C8 |
Fazla uzun tutma istenmez. |
Karışım çok hidrofobikse |
C8 |
C18 kolonda çok uzun tutma olur, analiz süresi uzar. |
Analiz süresini kısaltmak istiyorsan |
C8 |
Daha hızlı elüsyon. |
Yüksek rezolüsyon istiyorsan |
C18 |
Daha güçlü tutma, daha iyi ayrım. |
Su oranı yüksek mobil faz kullanılıyorsa |
C8 |
C18 fazı çökebilir (phase collapse). |
🔹 4. Örnekler
Analit |
Kolon |
Not |
Kafein, paracetamol gibi orta polar ilaçlar |
C18 |
Standart farmasötik analizler için klasik kolon |
Yağ asitleri, lipitler |
C8 |
C18’de fazla uzun kalabilirler |
Amino asit türevleri |
C18 |
Polar ve orta apolar arasında uygun tutma |
Küçük organik asitler |
C18 |
Daha uzun tutma ve daha iyi ayırım |
🔹 5. Pratik İpucu
C18 kolonunla başla; eğer:
-
Pikler çok geç geliyorsa → C8’e geç.
-
Pikler çok yakınsa veya ayrım zayıfsa → C18’de kal ya da başka modifikasyonlar (pH, gradient, sıcaklık) dene.